Vereniging van adviesraden die de lokale overheid adviseren vanuit het inwonersperspectief

Optimaliseren lokale adviesraden (briefwisseling Amma Asante en Bert Holman)

Beste Amma,

Dank voor je uitgebreide verhaal. Ik vind het een stevige aftrap voor onze briefwisseling, of in de termen van vandaag onze blogs

Wat ik erg goed vind is dat jouw brief heel helder maakt dat er grote verschillen bestaan tussen de Landelijke Cliëntenraad en de Koepel Adviesraden Sociaal Domein. Ik benoem allereerst die verschillen, om af te sluiten met een voorstel samen op te trekken als het gaat om de inbreng in de advisering van het belangrijke veld van Werk en Inkomen. 

Door Bert Holmanmaandag 23 maart 2020

De Koepel Adviesraden Sociaal Domein is een vereniging; onze leden zijn lokale adviesraden. We ondersteunen onze leden bij het uitvoeren van een mooie, maar pittige taak: de gemeente vanuit inwonersperspectief adviseren over hun beleid in het sociale domein.

Onze kracht is dat we kunnen teren op de ervaringen van onze leden. We zijn dagelijks persoonlijk met hen in contact en weten dus heel goed wat er bij hen leeft. Ons speelveld is in principe het lokale domein. De lokale adviesraden adviseren over zaken die spelen bij hun gemeente. 

De Landelijke Cliëntenraad kent geen leden en, de naam zegt het al, is gericht op het beïnvloeden van de landelijke wet- en regelgeving. Een belangrijke en uitdagende opdracht, maar tegelijkertijd heel anders dan de Koepel. Wat wij ook belangrijk vinden is dat adviesraden niet een soort van tweede gemeenteraad vormen. In de gemeenteraad, het hoogste orgaan in de gemeente, vindt uiteindelijk de politieke besluitvorming plaats. Natuurlijk beïnvloeden de lokale adviesraden die besluitvorming. Maar het zijn wel te onderscheiden rollen.

Ik heb door jouw brief sterk het idee dat jullie dat onderscheid veel minder strikt maken en in die zin veel politieker zijn.

Werk en inkomen

Maar genoeg over de verschillen. Op naar de overeenkomsten en de toekomstige samenwerking. Jij stelt in jouw brief dat de lokale cliëntenraden ondergesneeuwd raken in de bredere adviesraden sociaal domein. En dat dat vooral komt door de decentralisatie. Dat moet dus niet vinden wij.

Wij zien inderdaad dat er in veel gemeenten inmiddels een brede adviesraad sociaal domein is. Dus een adviesraad die ook Werk en Inkomen als thema heeft. Volgens ons geen vreemde trend: er wordt in gemeentes steeds meer integraal gewerkt. Logisch ook, want ook in de leef- en belevingswereld van inwoners lopen thema’s door en naast elkaar. Tegelijkertijd realiseren we ons erg goed dat als je cliënt bent, dat gemeentelijk beleid dan een groot effect op je heeft. Hoe beleid wordt gemaakt en hoe je als cliënt ‘bejegend’ wordt is essentieel. Goed dus ook dat de LCR op landelijk niveau pleitbezorgder is hiervoor. 

Inwoners in hun rol als cliënt

Wat wij brede adviesraden meegeven is dat zij zich realiseren dat er grote ontwikkelingen zijn binnen het sociaal domein en dat de groep ‘cliënten’, - dus de mensen die te maken hebben met indicatiestelling vanuit de gemeente – veel groter is dan alleen de groep mensen met een uitkering. Dit vraagt om breder denken als het gaat om inwoners en hun rol als cliënt. Wij adviseren onze leden om verschillende cliëntenperspectieven mee te nemen in hun advisering. En als je als adviesraad over het brede cliëntenperspectief wilt adviseren, dan met je actief contact zoeken met cliënten en/of cliënten als lid opnemen in je adviesraad. 

Samenhang

Als Koepel hebben we geen oordeel over het wel of niet opheffen van cliëntenraden Werk en Inkomen. Als een gemeente ervoor kiest om een aparte cliëntenraad Werk en Inkomen te houden, dan bieden wij hen graag ondersteuning om hun rol en positie zo goed mogelijk te kunnen pakken. Wij begrijpen het echter ook als de gemeente kiest voor één brede adviesraad. In dat geval delen wij met onze leden dat het belangrijk is om alle cliëntenperspectieven een even belangrijke rol te geven. Gemeenten stellen geen brede adviesraad in omdat ze het cliëntenperspectief niet willen horen, maar omdat ze op zoek zijn naar samenhang in het sociaal domein.   

Wat ons betreft doet een goede integrale aanpak ook recht aan de afzonderlijke onderdelen van dat sociale domein. Mijn voorstel is om samen te gaan kijken hoe we op het punt van werk en inkomen de advisering van de lokale adviesraden kunnen optimaliseren. Ik denk bijvoorbeeld aan het uitbrengen van specifieke handreikingen en het opzetten van een gerichte training. Ik denk dat we in onze samenwerking de positie van de inwoners, ook op het terrein van werk en inkomen, kunnen verbeteren.

Helaas ontvangen wij geen subsidie van VWS. We leven, heel, zuinig, van de contributie van onze leden. Dat betekent dat onze ondersteuning effectief, maar wel beperkt is.

Nou zou het heel goed kunnen zijn dat het Ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid het belang van een goede advisering inziet. Dus laten we samen een mooi plan maken en naar dat Ministerie stappen. De inwoners van onze gemeenten hebben daar doodgewoon recht op.

Over de auteur: Bert Holman is voorzitter Koepel van Adviesraden Sociaal Domein

Lees hier de blog die Amma Asante (LCR) schreef aan Bert Holman