Mensen met een verstandelijke beperking sporten minder en gaan minder uit, hebben minder vaak een baan, zijn vaker eenzaam en zijn minder tevreden met het leven dan mensen zonder verstandelijke beperking. Bij een flink deel van deze groep is er sprake van ‘double trouble’: zij zijn niet alleen weinig zelfredzaam (ze hebben bijvoorbeeld moeite hun huishouden te runnen, hun financiën te beheren en vrijetijdsactiviteiten te doen) maar beschikken daarnaast over weinig hulpbronnen om deze achterblijvende zelfredzaamheid te compenseren (zij zijn bijvoorbeeld minder gezond, hebben minder contacten die hen zouden kunnen helpen en beschikken over minder geld om hulp in te kopen). Overigens is de groep mensen met een verstandelijke beperking zeer divers: naast mensen met weinig zelfredzaamheid en weinig hulpbronnen, zijn er ook mensen die bijna volledig zelfredzaam zijn en/of veel hulpbronnen hebben. Ondersteuning is dus maatwerk, in samenspraak met de cliënt.
Mensen met een beperking hebben volgens het VN-verdrag Handicap, net als anderen, het recht om zo gelijkwaardig en volwaardig mogelijk mee te doen in de samenleving. De overheid dient hen daarbij te ondersteunen. Deze (vaak gemeentelijke) ondersteuning is vooral gericht op het verbeteren van de zelfredzaamheid. Echter ook het versterken van hulpbronnen is belangrijk: dus ook inzetten op werk, inkomen en het sociaal netwerk. Voor zulke integrale hulp is het belangrijk dat verschillende hulpverleners samenwerken en afstemmen. De overheid kan die samenwerking stimuleren door verschillende regelingen en de financiering beter op elkaar af te stemmen.
De (overheids)ondersteuning kan daarnaast worden verbeterd door minder complexe regelgeving, eenvoudiger communicatie en eenvoudiger toegang tot voorzieningen. Maar niet alleen de overheid is aan zet. Werkgevers kunnen helpen door iemand met een verstandelijke beperking in dienst te nemen. En mensen zonder een verstandelijke beperking kunnen eenvoudig van betekenis zijn door een praatje te maken of een handje toe steken als dat nodig is.
Over de auteur: Mirjam de Klerk en Evelien Eggink zijn beiden werkzaam bij het Programma ‘Lokaal’ bij het SCP.
Deze blog is gebaseerd op de SCP-publicatie Maatwerk in Meedoen