Terwijl er in het hele land Centra voor Levensvragen zijn, hebben veel gemeenten daar niet of nauwelijks aandacht voor. Het kan ook anders, weet ik uit eigen ervaring. Dit voorbeeld uit Rotterdam kan u helpen om zingeving ook bij uw gemeente ter sprake te brengen.
Een kleine 10 jaar geleden legde ik als sociaal werker in Rotterdam regelmatig huisbezoeken af bij ouderen (75+). In die gesprekken nam ik de tijd om te horen hoe het met hen ging en of wij vanuit het sociaal werk hen van dienst konden zijn of omgekeerd of zij interesse hadden om onze activiteiten te bezoeken of om als vrijwilliger mee te doen.
De meeste ouderen stelden zo’n bezoek op prijs. Onder hen was een groep met wie het niet zo lekker ging, die ook niet echt iets wilde, maar die wel met klem vroeg of ik niet nog eens wilde komen, liefst volgende maand en dan de maand er op weer. Vaak zaten zij te tobben over problemen waar zij niet zelf uitkwamen en waar ook niet meteen een oplossing voor was. Denk aan het in beslag genomen worden door een chronische ziekte, het verlies van een partner, steeds minder contacten of niet meer zelfstandig naar de winkel of club kunnen. Samengevat ging het om levensvragen: vragen waarop niet direct een antwoord te geven is en waar ik als sociaal werker maar beperkt aandacht aan kon geven.
In mijn zoektocht naar een passend antwoord trof ik twee geestelijk verzorgers. Met elkaar ontwikkelden we ‘Het Goede Gesprek’. Kort samengevat: onze welzijnsorganisatie voegde een geestelijk verzorger toe aan het team van seniorencoaches. Deze geestelijk verzorger organiseerde een groep vrijwilligers om zich heen die ze trainde als gespreksmaatje voor ouderen met levensvragen. Dit is tot en met vandaag een heel succesvolle aanpak gebleken. Hoewel verlies blijft, helpen de gesprekken de ouderen om dit verlies te hanteren en biedt het hen weer grip op hun leven.
Uiteraard was er geld nodig om die geestelijk verzorger aan te stellen. Naast fondsen nam ook de gemeente Rotterdam een substantieel deel van de kosten voor haar rekening. Rapportages en overleggen hebben de gemeente Rotterdam overtuigd van het belang om vanuit het sociaal domein aandacht te geven aan zingevingsvragen. In de laatste aanbesteding voor het welzijnswerk (2022) heeft de gemeente dit expliciet in de welzijnsopdracht meegenomen. Alle welzijnsorganisaties dienen aandacht te hebben voor zingevingsvragen van ouderen en kunnen voor ondersteuning een beroep doen op het Centrum voor Levensvragen. Samen met het Centrum voor Levensvragen organiseert de gemeente jaarlijks een inhoudelijke workshop voor de seniorencoaches van alle welzijnsorganisaties.
Op basis van de in 2019 landelijk ingevoerde subsidieregeling kunnen thuiswonende ouderen (50+) inmiddels ook een consult van 5 gesprekken bij een geestelijk verzorger aanvragen. Wanneer de problemen minder complex zijn volstaat een vrijwillig gespreksmaatje dat voor veel langere tijd beschikbaar is.
De rol van de gemeente Rotterdam als opdrachtgever van het welzijnswerk is hierbij uiterst relevant en het voorbeeld is wellicht inspirerend voor uw gemeente!
Over de auteur: Veronique Vaarten is als projectleider werkzaam bij Wmo radar Rotterdam en werkzaam voor de Landelijke Kenniswerkplaats Zingeving Universiteit voor Humanistiek.
Voor meer informatie over het beleid rondom zingeving van de gemeente Rotterdam: Inge Klück - Nederland | Professioneel profiel | LinkedIn
Meer lezen?