Dat kan anders, vonden we bij Wikistad, Combiwel en stadseel West: maak de buurt sterker door te investeren in deze sleutelpersonen. Benut de samenwerking tussen formeel en informeel, benut de ervaringsdeskundigheid en informele netwerken in buurten en creëer optimale leerwerkplekken en doorstroming van een sleutelpersoon naar een vervolgbaan. Daarmee vergroot je financiële onafhankelijkheid. Het ontwikkelen van een stedelijke aanpak samen met de (voormalig) buurtbaners werden uitgangspunten voor de werkwijze.
Wat hielp was dat in 2021 de gemeenteraad van Amsterdam besloot om de werkwijze stadsbreed in te voeren. Daarvoor is de subsidieregeling Buurtbanen Amsterdam 2021 ontworpen. De subsidie faciliteert de totstandkoming van een dienstverband tussen actieve buurtbewoners zonder betaalde baan, die nu al een belangrijke sleutelrol vervullen binnen een buurt, en een organisatie die actief is in de betreffende buurt, zoals een welzijnsorganisatie, buurtteam, buurtorganisatie of maatschappelijk initiatief.
Buurtopbouw van binnenuit
Een buurtbaan is een baan van 32 uur per week voor maximaal twee jaar. In die 32 uur per week zit 8 uur per week aan opleiding en coaching. Een buurtbaner is geen assistent, maar een volwaardig medewerker en leert te werken in een organisatiestructuur en team. De opdracht en werkzaamheden van een buurtbaner sluiten aan op de Gebiedsgerichte Uitvoering (GGU) van een stadsdeel en zijn afgestemd tussen formele en informele organisaties, die actief zijn in de buurt van de buurtbaner. Daar wordt ook bepaald wie de beste werkgever is voor de buurtbaner om uitvoering te geven aan de opgave.
Buurtbaners organiseren activiteiten die betrekking hebben op de hulp van bewoners: van sociale spreekuren tot contact met het buurtteam. Andere voorkomende activiteiten betreffen vormen van voedselverstrekking: denk aan maaltijdbereiding en voedseldistributie. Zij initiëren of coördineren diverse activiteiten zoals creatieve en sportgroepen, bewegen voor ouderen, wandelgroepen en naaigroepen en organiseren speciale buurtevenementen voor gelegenheden, zoals vakantieactiviteiten, Keti Koti-evenementen, uitstapjes in de zomer.
De buurtbaner krijgt een externe coach die hen helpt in hun persoonlijke ontwikkeling. Daar zit het volgen van een toekomstgerichte opleiding bij. De buurtbaan betekent vooral erkenning voor sleutelpersonen in de buurt in de vorm van een betaalde baan en ontwikkeling van hun talent. Het betekent tevens een versterking van de buurt, omdat nieuwe vrijwilligers opstaan door inzet van de buurtbaners.
Huidige stand van zaken
In 2021 zijn we gestart met een stedelijke opgave van 26 buurtbanen, verdeeld over zeven stadsdelen. Tijdens de looptijd van de subsidieregeling 2021-2023 hebben enkele stadsdelen zelf ook middelen gevonden voor extra buurtbanen in hun stadsdeel. Tot nu toe zijn er 33 sleutelpersonen in een buurtbaan beland en lopen er nog drie aanvragen. Van het totaal aan buurtbaners zijn er in de afgelopen tijd 5 doorgestroomd naar een vervolgbaan en hebben er 10 een toezegging gekregen van hun werkgever om in vaste dienst te komen binnen nu en zes maanden. De rest van de buurtbaners zijn pas rond een jaar in dienst bij hun werkgever.
De subsidieregeling loopt tot en met eind 2023. Een werkgever kan dus een aanvraag indienen tot het eind van dit jaar. Mocht dit gebeuren dan is de laatste buurtbaner klaar in december 2025. Tot nu toe zijn er nog geen besluiten gnomen over de toekomst van stedelijke buurtbanen in Amsterdam, maar de buurtbaan is wel opgenomen in het concept-stedelijk beleidskader sociale basis 2025-2032. Er worden middelen gezocht binnen Werk & Participatie voor 2024. Ik ben positief gestemd. Er is veel bestuurlijke en ambtelijke aandacht voor gesubsidieerde banen en waardering van ervaringsdeskundigheid.
Werkgever aan het woord
‘De buurtbaan is niet sec een regeling. Als werkgevende organisatie stel je de vraag: wat betekent dit voor mij? Je haalt de buurt nadrukkelijk naar binnen en zorgt ook voor een traject met perspectief, waar je zelf ook baat bij kunt hebben gezien de arbeidsmarktontwikkelingen. Als je ervan uitgaat dat innoveren ook investeren is, dan neem je de hobbels van een wat complexe regeling voor lief. Bovendien kun je de kennis, waarvan er al heel wat is, gebruiken om tot vereenvoudiging te komen.’
Over de auteur: Frans Vlietman is projectmanager stedelijke buurtbanen en West Verbindt en gebiedscoördinator voor het gebied Oud West/De Baarsjes bij de gemeente Amsterdam, f.vlietman@amsterdam.nl of 06-53296406.
Meer over buurtbanen is te vinden op www.buurtbaanamsterdam.nl.
