Vereniging van adviesraden die de lokale overheid adviseren vanuit het inwonersperspectief

Adviesraden: betrek jongeren!

“Hoor mij, informeer mij en leer mij”, dat is de oproep van jongeren die ik het afgelopen jaar sprak voor een onderzoek naar de wachttijden in de gespecialiseerde jeugdhulp in de regio Rotterdam. Als gemeentelijke kinderombudsman ging ik met jongeren in gesprek over hoe zij het vaak lange wachten op jeugdhulp ervaren en wat zij als oplossing zien (zie mijn rapport “Het is mijn toekomst! Waar wachten we op?”.  Dat het betrekken van jongeren niet vanzelfsprekend is, bleek mij toen mij vanuit een van de gemeenten gevraagd werd: “Waarom ga je eigenlijk hierover met jongeren in gesprek?”.

Door Stans Goudsmitmaandag 3 februari 2020

Jongeren niet betrekken, komt vaak voort uit ongemak, onkunde hoe het gesprek aan te gaan of ervaren tijdgebrek. En vanuit de behoefte om kinderen te beschermen. Jongeren niet betrekken, maakt hen boos of gefrustreerd en draagt het risico van afhaken in zich. Een jongen zei: “Ze zijn een school voor mij aan het regelen. Mij is niets gevraagd. Als ik niet mee mag praten, dan ga ik straks niet naar die school.”

Het betrekken van jongeren bij beslissingen en bij beleid dat hen raakt, is een van de belangrijkste verplichtingen uit het Kinderrechtenverdrag: “Not about us, without us!”. Daarnaast levert jeugdparticipatie ook veel op. Uit onderzoek blijkt dat participatie onder meer bijdraagt aan een gezonde ontwikkeling van kinderen. Het vergroot hun zelfvertrouwen, eigenwaarde en hun autonomie. Ik heb dit tijdens mijn onderzoek zelf zien gebeuren. Onlangs nog toen ik met een aantal van deze jongeren een vergadering bijwoonde van de commissie zorg, onderwijs, cultuur en sport van de gemeenteraad Rotterdam, waar gesproken werd over de problemen in de jeugdhulp. De jongeren werden door de voorzitter welkom geheten, gezien en uitgenodigd om een volgende keer vooral te komen inspreken. De jongeren waren trots!

Ook voor adviesraden kan jeugdparticipatie een belangrijke verrijking van hun adviezen zijn. Maar let op: het betrekken van jongeren is niet een eenmalige actie, waarna weer kan worden overgegaan tot de orde van de dag. Het VN-kinderrechtencomité dat toeziet op de naleving van het Kinderrechtenverdrag heeft het over een “ongoing proces” dat om de nodige zorgvuldigheid vraagt. Jongeren hebben allereerst informatie nodig: waar gaat het over en hoe ziet het proces eruit? Informatie die begrijpelijk is en aansluit bij de belevingswereld van de jongeren. Hun mening moet ook echt gewicht krijgen in de beslissingen die worden genomen en beleid dat wordt opgesteld. En aan hen moet worden teruggekoppeld wat er met hun input wordt gedaan. Dat laatste wordt nog vaak vergeten en leidt er toe dat jongeren zich niet serieus genomen worden.   

Al met al: jeugdparticipatie draagt veel bij maar vraagt wel om zorgvuldigheid! Doet u mee?

 

Over de auteur: Stans Goudsmit is gemeentelijke kinderombudsman.