Vereniging van adviesraden die de lokale overheid adviseren vanuit het inwonersperspectief

Alle stoplichten op groen voor uw advies

Als ervaren strategieconsultant adviseer ik organisaties bij het bedenken en realiseren van hun verbeterplannen. Mijn ervaring in adviseren deel ik graag met de leden van de Koepel Adviesraden om hun ideeën zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de behoeften, belangen en verwachtingen van de gemeenten die ze adviseren.

Een goed advies begint met een gedegen voorbereiding en een stevige vertrouwensrelatie met degene die u adviseert. De voorbereiding leg ik uit aan de hand van de 4 stappen in het ABC-adviesmodel *). De adviseur en zijn relatie doorlopen deze stappen samen om tot wederzijds begrip en acceptatie van het advies te komen. De adviseur leidt!

Door Frans van Rheenenmaandag 16 maart 2020

1. De probleemfase

Dit is de belangrijkste fase en begint met de initiële vraag van uw relatie. Voorbeeld: “Wat kunnen wij met zonnepanelen in onze gemeente?” Verzeker u ervan dat de probleemfase u zeker twee derde van de totale tijd om uw advies bij uw relatie geaccepteerd te krijgen, kost. U kunt zich direct onderscheiden als adviseur door de werkelijke vraag achter de (initiële) vraag te achterhalen. Ga op zoek naar:

  1. De achterliggende behoefte, als persoon en/of als organisatie. Voorbeeld: “We moeten als gemeente zichtbaar zijn in onze bijdrage aan de regionale energietransitie.”
  2. De persoonlijke- en/of organisatiebelangen die uw relatie heeft en hoe deze met elkaar samenhangen. Hoe groter het belang des te meer ruimte en aandacht er zal zijn om zich te laten adviseren. Bespreek de belangen expliciet en vraag door als u het gevoel heeft dat u de kern nog niet op tafel heeft. Voorbeeld: “We moeten onze reputatie verbeteren om aantrekkelijker te zijn voor bedrijven om zich hier te vestigen.”
  3. De verschillende verwachtingen die uw relatie heeft over de beoogde oplossing, de oplosser en de eigen rol in het oplossen. Is de juiste expertise aanwezig en beschikbaar, kunnen budgetten worden vrijgemaakt en verantwoord en in hoeverre is er politiek draagvlak? Voorbeeld: “De oplossing moet snel gerealiseerd worden, gebruikmakend van landelijke subsidies, met bestaande bedrijven in onze gemeente en veel PR opleveren.”

2. De oplossingsfase

Op basis van uw inventarisatie in de probleemfase komt u tot een advies, waarbij u continu refereert aan de belangen en de verwachtingen van uw relatie over de oplossing. Indien nodig kunt u in deze fase eventuele niet realiseerbare verwachtingen managen doordat uw relatie ervaart dat u goed heeft geluisterd naar zijn vraag en uitleg. In deze fase kwalificeert de oplossing zich.

3. De bewijsfase

Op basis van uw inventarisatie over de verwachtingen van de oplosser bewijst u dat de beoogde oplosser goed in staat is om deze oplossing succesvol te realiseren door voorbeelden te geven hoe dat eerder is gedaan. Indien nodig kunt u ook in deze fase verwachtingen managen. In deze fase kwalificeert de oplosser zich.

4. De risicofase

Op basis van uw inventarisatie over de verwachtingen die uw relatie heeft over zijn/haar eigen rol en verantwoordelijkheid geeft u aan waar eventuele knelpunten zitten die aandacht verdienen. Deze stap is van cruciaal belang voor een succesvolle realisatie. Het is een kwestie van durven adresseren!

Als u alle vier de fases bent doorgekomen, zal uw advies een goede kans van slagen hebben om tot een succesvolle realisatie te komen en kan uw relatie, eventueel samen met u als adviseur en/of oplosser starten met de projectfase. Omdat u ruim geïnvesteerd heeft in een kwalitatieve inventarisatie in de probleemfase, zult u de fases 2 t/m 4 redelijk makkelijk doorlopen. U ervaart een groene golf; alle stoplichten staan op groen.

Om te weten in welke fase u zich met uw relatie bevindt, helpt het om de gedragingen van uw relatie te observeren. Per fase ziet u andere gedragingen en emoties. In de probleemfase is dat het verlangen naar een oplossing. In de oplossingsfase ziet u  opgewondenheid dat er een oplossing is. Een gevoel van wantrouwen of deze oplossing wel door een oplosser gerealiseerd kan worden, kenmerkt de bewijsfase. In de risicofase ziet u de onzekerheid of de organisatie zelf in staat is om deze oplossing te betalen en intern te realiseren. Indien nodig gaat u terug naar de probleemfase. Legitimatie van uw stappen zijn cruciaal om uw relatie door dit proces te kunnen loodsen. Transparantie en eerlijkheid om de ander te helpen, werken in beider voordeel: Win-win!

*) Het ABC-model (Acquisition Behavior Compass) is bedacht door Jeroen Kruisweg als leidraad voor het verkrijgen van commerciële opdrachten waarbij advies een belangrijke factor speelt. Het is mijn ervaring dat deze stappen universeel toepasbaar zijn in elke situatie waarbij iemand een vraag heeft en openstaat om geholpen te worden. Publiek of privaat, intern of extern gericht.

Over de auteur: Frans van Rheenen is founding partner bij Facilitating Company. Adviseur met veel kennis en ervaring op het gebied van burgerparticipatie en burgerbetrokkenheid
Frans.vanrheenen@facilitatingcompany.nl

Lees ook eerder verschenen blogs van Frans van Rheenen:
'Begrijpen voor begrepen willen worden'
'Durf te investeren in tijd'