Wat ruim vier jaar geleden in regio Eemland startte als nieuw initiatief is inmiddels uitgegroeid tot een bewezen middel in het verbeteren van multidisciplinaire samenwerking en het verminderen van ggz-wachtlijsten in meer dan 15 zorgkantoorregio’s in Nederland. Door de Overlegtafels zijn er in 2022 ruim 2600 mensen met hulpvragen rond mentale gezondheid sneller en beter geholpen bij het verkrijgen van de juiste zorg en/of ondersteuning.
Een Overlegtafel wordt georganiseerd op regionaal niveau en dient ertoe cliënten op een soepele manier en op basis van multidisciplinair overleg op de plek te krijgen waar zij de best passende zorg en/of ondersteuning krijgen. Wekelijks worden cliënten, na akkoord, anoniem besproken aan de Overlegtafel. Een overleg duurt maximaal 30 minuten. Hierbij maken de deelnemers gebruik van elkaars expertise en creëren ze op basis van vertrouwen korte (communicatie)lijnen. Op deze manier wordt de juiste zorg en begeleiding ingezet, dalen de wachttijden en wordt op- en afschalen gemakkelijker gemaakt.
De Overlegtafel zorgt ervoor dat de inwoner zo snel mogelijk op de juiste plek komt. We kijken niet naar de belemmeringen van de wachtlijsten, maar kijken naar de mogelijkheden die er wél zijn. Bij het sociaal domein, bij andere (zorg)aanbieders en/of een combinatie hiervan. Hierdoor kan de hulpvrager gerichter en sneller passende ondersteuning krijgen wat ook risico’s op escalatie vermindert.
Zowel wijkteams, ambulante begeleiding, ggz en/of huisartsen kunnen het gevoel hebben dat ze er alleen voor staan. Door een gestructureerd en wekelijks overleg maken zij gebruik van elkaars kennis en kunde, mobiliseren we de gezamenlijke denkkracht en houden we de lijnen kort. Op deze manier denken ze over de grenzen van eigen organisatie en hebben zij goed zicht op het aanbod binnen de regio.
Het opkomen van De Overlegtafel is een voorbeeld van de huidige landelijke bewegingen die illustreren hoe de ggz en het sociaal domein elkaar steeds meer weten te vinden. Binnen de ggz zijn verschuivingen merkbaar, waarbij naast het medische DSM-model meer aandacht ontstaat voor de (aanvullende) waarde van zelfregie- en herstelinitiatieven, peersupport en andere vormen van laagdrempelige ondersteuning. Mensen met (complexe) psychische problematiek hebben dikwijls óók hulpvragen op andere levensdomeinen, waarbij veelal het sociaal domein om de hoek komt kijken. Dit vraagt om een holistische blik, met aandacht voor versterking van domeinoverstijgende samenwerking in het belang van de hulpvrager.
Over de auteurs: Martijn Mahler werkt bij Bee Improve, een organisatie gespecialiseerd in het begeleiden van organisaties bij transities, verbeteringen en verduurzamen binnen de zorgsector. Daphne van Eden is projectmedewerker bij Movisie.
Meer lezen over de Overlegtafel? In de media verschenen eerder onderstaande punblicaties in Movisie, bij SKIPR, in Weg van de Wachtlijst en GGZ Centraal.