Niks menselijks is ons vreemd en toch kunnen mensen zich onbeholpen, alleen en/of onbegrepen voelen. Het is tenslotte ook niet gemakkelijk om iemand tot steun te zijn tijdens een ziekte, een verslaving of een (problematische) situatie die je zelf niet kent of hebt meegemaakt. Zo kan het ook moeilijk zijn om je probleem of aandoening volledig open met je eigen omgeving te (blijven) delen. Zelfhulpgroepen zijn in die situaties van grote meerwaarde.
Dat ervaarde wijlen Joke de Haas al drieëndertig jaar geleden. Ze merkte tijdens een opname bij de GGZ dat ze - naast de contacten met de professionals en haar eigen omgeving - heel veel toegevoegde waarde kreeg uit de contacten met medecliënten. Die meerwaarde bestond uit èchte her- en erkenning, een half woord was voldoende. Op een zoldertje bleven ze samenkomen om ervaringen te delen en daarmee legde ze als oprichtster de basis voor Zelfhulp Netwerk Zuidoost-Brabant. Het effect van dit soort samenkomsten, zelfhulpgroepen genaamd, is groter dan u wellicht denkt. Gedeelde smart is halve smart!
Als huidige medewerker van Stichting Zelfhulp Netwerk sta ik dagelijks in contact met inwoners die zelfhulpgroepen (willen) bezoeken of opstarten. Zo zei gisteren iemand die stemmen hoort: “Ik heb eerder nog nooit iemand anders gesproken die ook stemmen hoort”. Hetzelfde met de contactpersoon van de zelfhulpgroep voor mannen die seksueel misbruikt zijn in hun jeugd: “Nu valt voor mij alles op zijn plek en kan ik duiden waar ik in het hier en nu nog last van ervaar.” Een enorme opluchting!
En hoe fijn is het wanneer je je zorgen kan delen om je kind omdat deze een eetstoornis, een psychische aandoening of autisme heeft en niet goed mee kan in de klas. Om bij anderen te zien dat er hoop is en elkaar in ieders kracht te helpen. De helaas nog kleine groep mensen die een verslaving overwint, bezoeken regelmatig de zogeheten ‘meetings’. Ergens wist ik het en toch raakte het me toen een deelnemer me zei: “Zonder die meetings was ik er niet meer geweest!”
De diversiteit van de zelfhulpgroepen, die op initiatief van de inwoners ontstaan en autonoom blijven, is zo groot als er mensen zijn. Laagdrempelig en anoniem kunnen mensen via onze Stichting aansluiten bij een groep die hen past. Wanneer deze er (nog) niet is, kunnen inwoners deze met onze hulp en ondersteuning zelf opstarten. In de groepen, waar geen professional bij betrokken is en enkel gelijkgestemden lotgenoten samenkomen, bepalen de deelnemers zelf hoe ze invulling geven aan de bijeenkomsten. Ons motto is dan ook: “Doe het zelf maar niet alleen!”
Over de auteur: Maud Douven is ondersteuner bij Stichting Zelfhulp Netwerk Zuidoost-Brabant