Vereniging van adviesraden die de lokale overheid adviseren vanuit het inwonersperspectief

Laagdrempelige hulp bij complexe scheidingen

Sinds de geboorte van zoon Lukas (4 jaar) wordt er in het samengestelde gezin van Joost en Anne* meer spanning ervaren. Bijvoorbeeld op het gebied van opvoedingsstijl of het samen tijd doorbrengen. Ook spelen er gevoelens van Anne met betrekking tot hun eigen kindje en de kinderen van Joost uit zijn eerdere relatie. Een medewerker van het Relatie- en Scheidingsteam Zwolle (RSTZ) gaat met het gezin en een heel aantal onderwerpen aan de slag. Dat levert Joost en Anne (praktische) inzichten op. Ze hebben zicht gekregen op het patroon waarin ze zitten en hoe ze eruit kunnen komen. 

Door Els Bos-de Grootvrijdag 27 september

Bovenstaand voorbeeld is exemplarisch voor de hulp vanuit het Relatie- en Scheidingsteam Zwolle (RSTZ). Ik heb het voorrecht bij de ontwikkeling van dit team betrokken te zijn vanuit mijn rol als docent-onderzoeker. Het Relatie- en Scheidingsteam bundelt laagdrempelig kennis en ervaring. Het team werkt relationeel-systemisch en ervaringsgericht, en ontwikkelt zich door een overstijgende aanpak. Om goed antwoord te geven op de relatie- en scheidingsvragen worden de teamleden doorlopend geschoold in de systemische aanpak met onder andere een opleiding tot systeem-therapeutisch werker. Deze scholing leidt ertoe dat er anders gekeken en begeleid wordt, en er minder doorverwezen wordt naar specialistische organisaties.  

Escalatie voorkomen

De systemische aanpak leidt er ook toe dat er in een vroeger stadium escalatie in de strijd tussen scheidende ouders voorkomen kan worden. Er is meer begrip voor de stress die de transitie van scheiding met zich mee brengt. Ook is er meer aandacht voor de ontwikkeling van veerkracht, differentiatie en positievere interacties. In deze aanpak wordt onder andere gebruik gemaakt van de Systemische Zwolse Vragenlijst (SZV). Er is minder angst bij professionals voor het veiligheidsvraagstuk en meer aandacht voor alle leefdomeinen, het grotere sociale netwerk en nadruk op beschikbaarheid in het ouderschap. De relationeel-systemische aanpak brengt minder onmacht bij alle betrokkenen, meer hoop en geeft zicht op mogelijkheden. De belangrijkste uitgangspunten en ervaringen van het RSTZ zijn op deze pagina samengevat in een aantal tips, aanvullend op de beschrijving van de werkwijze in het onderzoeksrapport en SZV.  

Versterking vakmanschap

De methodische aspecten van de werkwijze van het RSTZ worden in de komende maanden verder uitgewerkt. De versterking van het vakmanschap door scholing heeft een sneeuwbaleffect op samenwerkende instellingen. Zij willen hun medewerkers nu ook meer vanuit het relationeel-systemische gedachtengoed laten scholen. Omdat ook andere gemeenten belangstelling hebben voor de werkwijze van het RSTZ zal in de komende tijd gewerkt worden aan een leernetwerk laagdrempelige relatie- en scheidingshulp. Vanuit mijn functie zal ik blijven bijdragen aan verdere ontwikkeling van het RSTZ.  

Over de auteur: Els Bos-de Groot is programmaleider Jeugd WSD en onderzoeker bij het Lectoraat Centrum voor Samenlevingsvraagstukken van Hogeschool Viaa in Zwolle. 

Deze blog verschijnt naar aanleiding van het uitgebreidere artikel bij socialevraagstukken.nl. Lees het artikel hier.

 

*de namen in dit voorbeeld zijn fictief