Vereniging van adviesraden die de lokale overheid adviseren vanuit het inwonersperspectief

Regenboogbeleid in samenspraak met lhbtiqa+ inwoners

In iedere gemeente moeten inwoners veilig én zichzelf kunnen zijn. Voor de lhbtiqa+ gemeenschap is dat niet vanzelfsprekend. Om te achterhalen wat deze gemeenschap in uw gemeente nodig heeft is het belangrijk om hen te betrekken bij de ontwikkeling van regenboogbeleid. 

Door Eli Weegelsvrijdag 21 maart

Sociale acceptatie en een positieve veiligheidsbeleving spelen een rol in de ruimte die inwoners ervaren om zichzelf te zijn. Uit de veiligheidsmonitor 2023 (CBS) blijkt dat lesbische, homoseksuele, bi+, transgender, intersekse, queer en aseksuele inwoners zich vaker onveilig voelen dan de rest van de inwoners. Samen maken zij zo'n 18% van de bevolking van 15 jaar en ouder uit (CBS, 2023). Door structureel de specifieke leefsituatie, veiligheid en acceptatie van lhbtiqa+ inwoners in uw gemeente in kaart te brengen weet u wat er speelt, wat er nodig is én of de situatie met uw beleid verbetert.

Betrek inwoners bij vormen regenboogbeleid

Uit ervaringen van Regenboogsteden (waarvan er in Nederland 127 zijn) blijkt dat de samenwerking met lhbtiqa+ bewoners en belangenorganisaties cruciaal is voor een gedragen en duurzaam regenboogbeleid. U hoort dan snel wat er speelt en wat er volgens de gemeenschap zelf nodig is. Het is echter niet enkel aan de lhbtiqa+ gemeenschap om de acceptatie te vergroten. Dit is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle inwoners. Betrek daarom meerdere partijen, zoals sportverenigingen, scholen en AZC's. Ga op zoek naar wat passend is in uw gemeente.  

Aanpak participatie en inspraak 

Betrek lhbtiqa+ inwoners en belangenorganisaties in een vroeg stadium, bij voorkeur aan de start bij het inrichten van het proces. Zorg dat de vorm van participatie en inspraak toegankelijk is, zodat zoveel mogelijk mensen de mogelijkheid hebben om deel te nemen.  

Drie manieren waarop regenbooggemeenten inspraak vormgeven:   

  • Inspraakavonden bieden ruimte om bij lhbtiqa+ inwoners op te halen wat hun ervaringen en behoeften in uw gemeente zijn. Ook is het een mooi moment voor gemeenten om te vertellen over hun rol.  
  • Werkgroepen of lokale lhbtiqa+ platforms, met vertegenwoordigers van lhbtiqa+ organisaties, zijn een goede manier om draagvlak te creëren, meerdere belangen mee te nemen en samenwerkingen op te zetten.  
  • Regenboograden hebben de meest directe vorm van medezeggenschap. Ze bestaan uit mensen met kennis over lhbtiqa+ thema's. Het advies stelt u als gemeente in staat goed Regenboogbeleid te formuleren.  

 In de publicatie Nothing about us without us: Inspraak van burgers bij lokaal regenboogbeleid | Movisie, worden deze vormen verder toegelicht.  

Intersectionele benadering  

Hoewel we in dit artikel spreken over de lhbtiqa+ gemeenschap is het belangrijk om te beseffen dat deze groep niet homogeen is. De ervaringen van een cisgender, witte homoseksuele man kunnen heel anders zijn dan die van een trans persoon van kleur. Oog hebben voor verschillende diversiteitsfactoren en hun kruising noemen we een intersectionele benadering. Zet u extra in om minder gehoorde perspectieven te vertegenwoordigen en neem verschillende combinaties van perspectieven mee in uw beleid. Dit zorgt voor een breder en beter begrip van wat er nodig is en voor echt inclusief beleid.  

Over de auteur: Eli Weegels (hen/hun) is adviseur Regenboogsteden bij Movisie