Een goed voorbeeld hiervan is het verhaal van een cliënt, die het eigenlijk best goed voor elkaar had. Het betrof een zeer creatieve meubelmaker, die als zelfstandige de meest prachtige tafels ontwierp, maakte en verkocht. Totdat hij, door privéomstandigheden, compleet vastliep. Hij raakte in een diepe depressie, was niet langer meer in staat om te werken en raakte steeds verder in de problemen, op allerlei vlakken. Financieel stond hem het water aan de lippen. Hij verloor zijn bedrijf en dreigde ook zijn huis kwijt te raken waardoor hij psychisch nog meer in de knoop raakte. In eerste instantie meldde deze cliënt zich met een simpele vraag over zijn ziektekostenverzekering. Eenmaal in gesprek merkten we dat er heel veel meer aan de hand was en dat hij geen netwerk had waarop hij kon terugvallen en tot dan toe zelf maar wat aanmodderde. We hadden snel door dat hij het in z’n eentje in ieder geval niet ging redden. We zetten daarom een kring van hulpverleners op; ambulante begeleiding vanuit de gemeente, schuldhulpverlening en maatschappelijk werk en we hebben zelfs gezocht naar passende psychische hulp. Ondertussen bleven we hem ondersteunen, maar we zetten hem ook in actie. Want dat was hard nodig.
Het werd één van de meest complexe en leerzame casussen, maar bovenal eentje met heel mooi resultaat. De cliënt is uiteindelijk uit een diep dal gekropen en nam langzamerhand steeds meer de touwtjes zelf weer in handen. Uiteindelijk is hij weer aan het werk gegaan, weliswaar niet meer als zelfstandige, maar hij heeft de structuur en de zekerheid van een vaste baan naar eigen zeggen nu nodig. Hij heeft zijn huis met een regeling kunnen behouden. Hiermee was voor de desbetreffende gemeente ook een belangrijk doel behaald. Volgens de cliënt ervoer hij de onafhankelijke cliëntondersteuning als een fel lichtje in een zwarte periode dat hem uit die duisternis geleid heeft.
Zelfredzaamheid bevorderen
Het uiteindelijk weer helemaal zelfredzaam zijn, is het ultieme doel van cliëntondersteuning. In deze casus zijn bijna alle levensdomeinen langsgekomen. Dit is precies wat het vak OCO Sociaal Domein voor ons zo interessant maakt en tegelijk ook wel een beetje ingewikkeld. In iedere gemeente is namelijk de dienst- en hulpverlening en dus ook de Onafhankelijke Cliëntondersteuning anders geregeld. Wij duiken in de sociale kaart van elke afzonderlijke gemeente en raken zodoende goed op de hoogte van het lokale en regionale aanbod van vrijwilligers en zorg- en hulpverlenende organisaties. Hiermee kunnen we een groot deel van de hulpvragen oplossen. Maar ook het bekende luisterende oor bieden is vaak al voldoende voor de cliënt om zich gesteund te voelen.
Een echt duo
Wij tweeën werken heel intensief samen. We hebben elkaar leren kennen tijdens de opleiding tot mantelzorgmakelaar. Die klik was er meteen. We zijn ook meteen samen alle post-HBO modules Onafhankelijke Cliëntondersteuning bij de BCMB, de beroepsvereniging van Cliëntondersteuners, gaan volgen. In tegenstelling tot veel andere cliëntondersteuners komen wij beiden niet uit de zorg- of hulpverlening. We hebben allebei een commerciële achtergrond. Dit kan in sommige situaties voordelen opleveren. We zijn ons zeer bewust van de beperkingen waar een gemeente mee te maken kan hebben. Het is dan aan ons om toch die inwoner binnen de mogelijkheden zo goed mogelijk de weg te wijzen. Hierbij kunnen wij gelukkig gebruikmaken van de enorme expertise die Zorgbelang nog meer in huis heeft. Of het deskundigheid op het gebied van de Jeugdwet betreft, een klachtenfunctionaris, projectleider of een specialist in de WLZ of Wet Zorg en Dwang; met één telefoontje naar de juiste collega zijn wij én dus ook de cliënt vaak weer een heel stuk op weg geholpen.
Tip
Onze tip voor de adviesraden is om de gemeenten nog eens goed naar de organisatie van hun cliëntondersteuning te laten kijken, waarbij de rol van vrijwilligers naar onze mening zeer waardevol kan zijn. Er bestaan goede opleidingstrajecten voor de vrijwillige cliëntondersteuners. Zorg daarnaast ook vooral voor de verbinding tussen de informele en de formele cliëntondersteuner. Een goede samenwerking kan een hoop extra werk en kosten schelen.
Over de auteur: Mirjam Timmermans en Judith Somers zijn cliëntondersteuners Zorgbelang Brabant/Zeeland
Lees ook de blog van Cliëntondersteuner Miranda: “Ik denk dat iedereen een ‘vertaler’ en verbinder kan gebruiken”
Lees ook de blog van Cliëntondersteuner Petra: "Niet alleen de cliënt, maar ook de mantelzorger heeft ondersteuning nodig"
Lees ook de blog van Cliëntondersteuner Lennart: “Ik vraag vooral: wat zou je graag willen?”
