Vereniging van adviesraden die de lokale overheid adviseren vanuit het inwonersperspectief

De olifant en de professional

Scheiden is geen pretje, maar voor sommige koppels geldt dat het beter is dat ze uit elkaar gaan. Dat geldt zeker als er sprake is van een vorm van partnergeweld, iets wat in meerderheid speelt bij complexe scheidingen. Soms wordt er toch koste wat het kost ingezet wordt op een omgangsregeling, die ervoor zorgt dat de partners elkaar moeten blijven zien en moeten blijven onderhandelen. De kinderen hebben immers recht op beide ouders. Als er dan één partner is die controle wil hebben over de ander, dan geeft het familierecht diegene alleen maar meer instrumenten om ook na de scheiding door te gaan met dat controlerende gedrag. Nee, als er twee scheiden, hebben er niet altijd twee schuld. En alleen praten over ‘de ouders’ negeert al het andere dat mensen ook zijn, naast vader of moeder.

Door Saskia Daruvrijdag 1 december 2023

Botsende beelden

Professionals die bij een scheiding betrokken zijn, hebben soms de neiging om hun eigen perspectief als de waarheid te zien. Een beetje zoals het klassieke plaatje van een olifant die door verschillende mensen wordt betast, die allemaal iets anders voelen. De één denkt aan een slang, omdat die de slurf voelt. De ander een borstel of een penseel, omdat die de staart te pakken heeft. En een derde moet aan een boom denken bij de stevige poot van het dier. Zoiets overkomt soms ook mensen die werken aan de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. En ook medewerkers van kennisinstituten zoals ik.

Samenwerking tussen de verschillende sectoren, domeinen en terreinen is van groot belang bij het ondersteunen van landelijke ontwikkelingen zoals het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming en de Hervormingsagenda Jeugd. Vanuit Movisie werk ik met het Nederlandse Jeugd Instituut en het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid samen om zo professionals beter te kunnen ondersteunen bij het voorkomen en aanpakken van huiselijk geweld en kindermishandeling. Inmiddels zijn het dierbare collega’s geworden. 

Acute veiligheid

En toch… Toch overkwam het ook ons, dat we merkten dat we elkaar maar bleven overtuigen. Dat acute veiligheid altijd voor moet gaan. Dat bemiddeling bij het opstellen van een omgangsregeling schadelijk kan zijn als er partnergeweld speelt. Dat er nog steeds veel te weinig naar kinderen wordt geluisterd. We bleken vanuit andere perspectieven te kijken en andere maar even belangrijke waarden na te streven. Om verder te komen moesten we elkaar eerst het vertrouwen geven dat we elkaar echt goed hadden gehoord. Dat kostte tijd. Het was wel de moeite waard, want het maakte ook dat we een completer beeld kregen van de problemen die spelen rond scheiding en huiselijk geweld.

Wat is er aan de hand?

Uiteindelijk is iedereen erbij gebaat dat er een zo compleet mogelijk beeld ontstaat van wat er allemaal in een gezin speelt. Ook het gezin zelf. Zo mogelijk komt dat beeld overeen, maar juist bij partnergeweld en scheiding zijn die beelden vaak verschillend. Nemen we niet de tijd om goed te analyseren, risico’s in te schatten en te zoeken naar passende hulp, dan doen we ons werk niet goed. Het kan een enorme verrijking zijn om als jeugdprofessional meer te leren over de problematiek die bij de volwassenen in een (ex-)gezin speelt. Voor iemand die werkt vanuit het oogpunt van veiligheid helpt het enorm als er iemand is die steeds weer het perspectief van een kind inbrengt. Botsen is soms echt heel frustrerend, maar wat een rijkdom om allemaal verschillende achtergronden en visies in te kunnen zetten. Is dat in een adviesraad niet eigenlijk ook zo?  

Van 25 november tot 10 december vinden elk jaar de wereldwijde ’16 days of action: Orange the World’ plaats. Er wordt dan overal ter wereld aandacht gevraagd voor gendergerelateerd geweld en geweld tegen vrouwen. Deze blog is daar één van de vele uitingen van. Lees hier meer: Home - Orange the World

Over de auteur: Saskia Daru is senior projectleider sociale veiligheid, huiselijk en seksueel geweld bij Movisie, landelijk kennisinstituut op het gebied van maatschappelijke vraagstukken.