Trek naar de stad
Waarom is dit relevant voor sociaal beleid dat gemeenten uitvoeren, nu en straks? De geschiedenis leert dat economische tegenspoed doorgaans leidt tot een groter vertrek van inwoners uit plattelandsregio’s naar meer stedelijke gebieden. Geconfronteerd met werkloosheid of het moeilijk vinden van werk zoeken vooral – doorgaans hoger opgeleide – jongeren hun geluk elders. En dat terwijl in plattelandsregio’s jongeren juist nu ook hard nodig zijn om banen te vervullen die vrijkomen door de vergrijzing. Bovendien is (jong) talent aantrekken en behouden belangrijk voor de economische en sociale vitaliteit van een regio. Daarbij gaat het niet alleen om hoger opgeleiden, maar ook om praktisch geschoolden in techniek, zorg, ICT en onderwijs.
Toekomstperspectief
Eerste cijfers over WW- en bijstandsuitkeringen laten zien dat jongeren bovenmatig geraakt worden door de coronacrisis. Zij verliezen door een tijdelijk of flexibel arbeidscontract vaker hun baan dan andere leeftijdsgroepen of hebben een terugval in hun inkomen. Bovendien hebben zij minder WW-rechten opgebouwd waardoor zij eerder een beroep doen op de bijstand en andere gemeentelijke voorzieningen. In deze coronatijd is het daarom des te belangrijker om toe te werken naar toekomstperspectief voor jongeren als het gaat om leren, werken en wonen in de eigen regio.
Niet alleen om de uitstroom uit de bijstand te bevorderen, maar ook vanwege sociale aspecten zoals kwaliteit van leven, gezondheid en gevoel van saamhorigheid. Plattelandsregio’s hebben juist in dit opzicht veel te bieden: behalve veel ruimte, frisse lucht en een groene omgeving, is er vaak een rustiger levensritme en een sterk gemeenschapsgevoel. Kunnen deze positieve aspecten bijdragen aan behoud en aantrekken van jongeren, ook tijdens de coronacrisis?
Sociaal beleid voor vitale regio
Gemeentelijk sociaal beleid zal hierbij een belangrijke rol spelen. Vroeg of laat worden de landelijke noodregelingen losgelaten en zijn gemeenten aan zet in het sociaal domein. De sleutelvraag is hoe en in welke mate een gemeente jongeren kan helpen om werk te vinden in de arbeidsmarkt die door de coronacrisis is veranderd. Dit kan bijvoorbeeld met scholingsactiviteiten, re-integratie-instrumenten, voorlichting en werkleerplekken. Waar in de ene sector het aantal banen is teruglopen, neemt in andere sectoren de vraag naar personeel juist toe, zoals in de zorg, logistiek en de land- en tuinbouw. Is het huidig sociaal beleid van uw gemeente toegerust om jongeren te behouden of juist aan te trekken? Dat is bij uitstek een vraag voor het lokaal debat die naast het sociaal domein, ook relevant is voor de bredere sociale en economische vitaliteit van uw regio.
Over de auteur: Wilma de Vries en Keimpe Anema is onderzoekers bij het Fries Sociaal Planbureau
www.fsp.nl
