In 2022 maakte 2,4% van de oudere migranten gebruik van residentiële zorg, terwijl 1,3% gebruik maakte van thuiszorg of een persoonsgebonden budget. Ondanks de groeiende populatie oudere migranten, blijft het gebruik van Wlz-zorg relatief laag, met aanzienlijke verschillen tussen verschillende migrantengroepen.
Oudere migranten van Turkse en Marokkaanse afkomst maken vaker gebruik van een persoonsgebonden budget, terwijl ouderen van Westerse en Surinaamse afkomst juist vaker in residentiële zorg of thuiszorg verblijven. Opmerkelijk is dat oudere migranten van Antilliaanse afkomst, ondanks hun kleinere aantal, een relatief hoge kans hebben op het gebruik van residentiële Wlz-zorg.
De afgelopen jaren is de vraag naar thuiszorg bijna verdrievoudigd. Dit wijst op een verschuiving naar meer flexibele zorg die aansluit bij culturele en religieuze voorkeuren. Turkse en Marokkaanse ouderen zijn minder geneigd om voor residentiële zorg te kiezen, maar laten een sterke toename in het gebruik van thuiszorg zien. Deze trend weerspiegelt de sterke familiewaarden in deze groepen, die hen aanmoedigen om binnen de familie voor elkaar te zorgen, maar ook een verschuiving van informeel naar een mix van formele en informele zorg.
Vooruitzichten tot 2035
De prognoses voor de toekomst zijn uitdagend. De populatie oudere migranten zal naar verwachting aanzienlijk groeien, vooral onder Turkse en Marokkaanse ouderen. Ondanks deze groei blijft het aantal gebruikers van residentiële zorg beperkt. We verwachten echter een stijging in het gebruik van thuiszorg en het persoonsgebonden budget. De uitdaging ligt in het verbeteren van de toegankelijkheid en kwaliteit van zorg, zodat deze effectief aansluit bij de behoeften van oudere migranten.
Een belangrijke pijler in deze zorgtransitie is relationele zorg, waarbij vertrouwen tussen cliënten en zorgverleners centraal staat. Hiervoor is het noodzakelijk de standaardisatie van zorg te vervangen door flexibiliteit en aanpassing aan culturele verschillen en unieke behoeften. Dialoog en samenwerking tussen zorgverleners, cliënten en beleidsmakers zijn essentieel voor de ontwikkeling van een effectief zorgsysteem.
Conclusie
De toekomst van langdurige zorg voor oudere migranten in Nederland vraagt om voortdurende aanpassing aan de veranderende demografische samenstelling en de unieke behoeften van deze groep. Met de juiste beleidsmaatregelen en een focus op cultuursensitieve zorg kunnen we ervoor zorgen dat oudere migranten de ondersteuning krijgen die zij nodig hebben, op een manier die het beste bij hen past. Het is cruciaal dat we als samenleving deze uitdaging aangaan, zodat we een inclusieve zorgstructuur creëren die recht doet aan alle ouderen in Nederland. Als lid van een advies- of clientenraad is het belangrijk om oog te hebben voor de diversiteit en culturele verschillen onder ouderen. Ouderen vragen om maatwerk - óók in uw gemeente.
Over de auteur: Nina Conkova is senior onderzoeker bij Leyden Academy on Vitality and Ageing en leidt daar de themalijn het welzijn van en zorg voor ouderen met een migratieachtergrond. Deze blog is geschreven op basis van een wetenschappelijk artikel door Nina Conkova en Thijs van den Broek: Long-Term Care Use Among Older Migrants in the Netherlands: What to Expect in the Next Decade?