Op verzoek van het College voor de Rechten van de Mens was ik toen namelijk net bezig met een onderzoek naar de ervaringen van precies deze groep: mensen met een beperking die ook vanwege bijvoorbeeld hun religie, huidskleur of migratieachtergrond tot een minderheid behoren in Nederland.
Voor dat onderzoek hebben mijn collega’s van beleidsonderzoekbureau Regioplan en ik veel gesprekken gevoerd met mensen uit deze groep. Ook spraken we met organisaties die zich voor hen willen inzetten. Van die gesprekken leerden we onder meer dat deze organisaties ook écht iets voor deze groep willen betekenen, maar dat ze vaak niet weten hoe. Omgekeerd komt het ook voor dat organisaties voor mensen met een migratieachtergrond weer weinig weten over de mensen binnen hun achterban met een beperking.
Tussen wal en schip
Veel van de mensen die we spraken, gaven aan dat mensen uit deze groep - met een beperking én één of meer andere kenmerken die hen tot een minderheid maken - vaak ‘tussen wal en schip’ vallen. Zij zijn bijvoorbeeld wel welkom bij activiteiten, maar de manier waarop deze worden aangeboden spreekt hen niet aan. Ook krijgen mensen uit deze groep vaak te maken met extra problemen, zoals ‘dubbele aannames’. Denk aan vooroordelen vanwege hun beperking én het feit dat Nederlands niet hun eerste taal is. “Mensen vinden dat je dan een beetje dom overkomt”, vertelde iemand, “taal en beperking versterken elkaar op zo’n moment.”
Belang ervaringsdeskundigheid
Gelukkig hadden de mensen met wie we spraken ook tips. Zo onderstreepten zij het belang van ervaringsdeskundigheid. Oftewel: vraag mensen op een kruispunt van kenmerken vooral naar hun ervaringen. Een andere waardevolle stap is het opzoeken van samenwerking tussen (belangen)organisaties. Bijvoorbeeld organisaties van en voor mensen met een beperking, en organisaties van en voor mensen met een bepaalde religie of cultuur. Door kennis en ervaring uit te wisselen verbreed je namelijk als organisatie je blik. En zorg je ervoor dat mensen op een kruispunt van kenmerken ook écht mee kunnen doen.
Over de auteur: Heleen Schols is senior onderzoeker bij Regioplan en gespecialiseerd in maatschappelijke spanningen en kansen rondom migratie, identiteit en ongelijkheid.
