Vereniging van adviesraden die de lokale overheid adviseren vanuit het inwonersperspectief

Vormgeven aan inclusieve burgerbetrokkenheid in de gemeente

Recent mocht ik aanwezig zijn bij een hele bijzondere avond in de gemeente Schiedam. Hier gingen 100 Schiedammers met elkaar in gesprek over het onderwerp Inclusie en Diversiteit. Een thema waar ik mij als adviseur bij Movisie dagelijks mee bezig houd. Tijdens die avond zat ik aan tafel met acht heel verschillende mensen, met een diversiteit aan gender, opleidingsniveau, culturele achtergrond, leeftijd, seksuele identiteit en beperking. Wat mij bijgebleven is van deze avond, is dat in het delen van onze verschillende levenservaringen - ook de meer pijnlijke ervaringen waarin iemand door anderen uitgesloten werd, soms zelfs uitgescholden en bedreigd, niet- geaccepteerd voor wie hij/ zij is – ook het besef groeide dat wij allemaal, ieder op zijn of haar manier, met deze ervaringen te maken krijgen. In het delen ontstond een gevoel van gezamenlijkheid en de wil om te werken aan een toekomst waarin iedereen mag zijn wie hij of zij is. Zo ontstonden er ideeën hoe jongeren, die nu niet goed bereikt worden, te betrekken door muziek en rap activiteiten en met inzet van social media. En voorstellen voor creatieve activiteiten onder schooltijd, waardoor ook alleenstaande ouders makkelijk mee kunnen doen. Omdat inclusief beleid ook kan betekenen dat soms maatwerk nodig is, om drempels voor mensen weg te nemen.

Door Else Bossdinsdag 10 september 2019

Als Adviesraad sociaal domein kan je samen met de gemeente een belangrijke rol vervullen in het realiseren van inclusieve bewonersparticipatie. Hieronder een aantal tips waarmee jouw adviesraad samen met de gemeente aan de slag kan:

  • Verken samen met de gemeente hoe inclusieve betrokkenheid van inwoners vorm kan krijgen. Heeft de gemeente een visie en beleid gericht op inclusie en diversiteit? Wordt er bijvoorbeeld gewerkt aan een lokale Inclusie Agenda vanuit het VN Verdrag? Is er aandacht voor groepen die belemmeringen ervaren om te participeren, vanwege hun leeftijd, armoede of een andere culturele achtergrond? Is er aandacht voor thema’s als seksuele voorkeur en genderdiversiteit? Kortom, welke factoren (zie de inclusie diamant) worden meegenomen in gemeentelijk beleid en voor welke factoren is minder aandacht?
  • Formuleer samen een visie op inclusieve participatie en bekijk welke acties nodig zijn om te zorgen voor meer diversiteit in betrokkenheid van inwoners. Hoe kunnen gemeenten en adviesraad samen zorgen dat de stem van alle betrokkenen bij een beleidsthema gehoord kan worden?  Soms vraagt dat om extra inzet, bijvoorbeeld door de inzet van sleutelfiguren en organisaties om ook die groepen te horen die niet vanzelfsprekend aan tafel zitten. Bekijk samen de randvoorwaarden voor participatie: zijn bijeenkomsten en participatievormen die worden georganiseerd toegankelijk voor iedereen? (denk aan tijdstip, toegankelijkheid, openheid, taalgebruik, digitale mogelijkheden etc.) Soms werkt het beter om actief naar groepen toe te gaan, die niet zelf naar de gemeente en de adviesraad toe (kunnen) komen, om wel hun stem en inbreng op te halen.  
  • Kijk ook naar de samenstelling van je eigen netwerk als adviesraad – hebben jullie een goed beeld van de belangenorganisaties en partijen in de gemeente, is iedereen betrokken en is de adviesraad in staat om signalen van diverse groepen op te halen? Hoe divers is de adviesraad zelf? Het voeren van het gesprek met elkaar, hoe inclusieve participatie vorm te geven vraagt om een veilige sfeer, maar kan goed inzichtelijk maken wat de adviesraad zelf kan doen, om nog een relevantere gesprekspartner te worden voor de gemeente.

Ik gun iedere gemeenten in Nederland een vergelijkbare ervaring, waarin dit gesprek met inwoners gevoerd wordt. Om met elkaar een gedeelde energie en wilskracht aan te boren om beleid te ontwikkelen dat gericht is op het wegnemen van barrières die nog veel te veel mensen tegenkomen om mee te doen in de samenleving.

 

Over de auteur: Else Boss is senior adviseur Inclusie en Diversiteit bij Movisie E.boss@movisie.nl