Sterfelijk zijn we allemaal, maar wat betekent dat voor ons, hoe gaan we daarmee om? Daarover gaat zingeving: hoe geef je doel en betekenis aan je leven? Zingeving gaat over nog veel meer dan sterfelijk zijn, het speelt in het hele leven een cruciale rol!
In een mensenleven komt veel langs wat betekenis heeft. Net weer is 4 en 5 mei gevierd, om te gedenken wie voor onze vrijheid hebben geknokt en te vieren dat we vrij kunnen leven en spreken. Ook een examen van een 16 -jarige doet ertoe: allereerst hoe je dat denkt te gaan halen en vervolgens: wat ga je daarna doen? Zingeving gaat over het alledaagse en over de meest essentiële dingen in het leven. Met die alledaagse zaken kunnen we meestal wel vooruit, bij die meest essentiële zaken is het soms moeilijker. Als je rouwt over een kind dat zichzelf van het leven heeft benomen: hoe ga ik hiermee om, bij wie kan ik eventueel terecht? Als je oud bent en wacht op de Lieve Heer om je te komen halen: met wie kun je daarover spreken? Als je medegedeeld wordt dat je niet meer kunt genezen: welke vragen komen op en wie en wat kun je dan raadplegen?
In de thuissituatie is sinds een aantal jaren geestelijke verzorging beschikbaar. In verpleeghuizen en ziekenhuizen is geestelijke verzorging standaard beschikbaar. In de thuissituatie gaan mensen soms te rade bij hun eigen kerk of gemeenschap waartoe ze behoren. Ook thuis kun je een geestelijk verzorger vragen voor een goed gesprek, op deze kaart is te zien wie bij u in de buurt beschikbaar zijn. Geestelijk verzorgers kunnen goed omgaan met levensvragen, kunnen goed luisteren en zijn behulpzaam hoe u en ik met die vragen om kunnen gaan. Ook sociaal werkenden zijn hierin opgeleid.
Vanuit Agora begeleiden we leerwerkplaatsen, waar sociaal werkers, huisartsen, wijkverpleegkundigen, geestelijk verzorgers en anderen elkaar opzoeken om verbinding tussen zorg en sociaal domein te realiseren. Omgang met levensvragen speelt hierin een rol. Het blijkt namelijk dat die levensvragen – die normaliter onder de oppervlakte blijven – juist ertoe doen wanneer er grotere vragen in het spel zijn. Bij ziekte en dood komt vanzelf de vraag op: waar doe ik het voor? Wat is het leven mij waard? We zijn het wat ontwend geraakt met die vragen om te gaan. Toch blijkt keer op keer dat juist de omgang met die vragen ertoe doet. Dat die omgang je veerkracht geeft, helderheid om voor ogen te houden waar je voor leeft.
Een aanbeveling is om jezelf regelmatig die vragen te stellen: wie ben ik, waar kom ik vandaan, waar ga ik naartoe? Het is goed voor de alledaagse zaken, het is goed voor die essentiële vragen in het leven. Hoe beter je daarmee om kunt gaan, hoe beter het leven vaak te dragen blijkt. En schroom niet om daar met anderen over in gesprek te gaan.
Auteur: Guido Schürmann werkt als beleidsadviseur bij Agora; hij houdt zich veel bezig met zingeving en palliatieve zorg in het sociale domein.